05 juli 2010

Op ontdekking in het land der schone kunsten (deel 6)


Van het Noorden worden we nu weer naar het Zuiden geblazen. Waar onze luchtballon in Italië nederdaalt. Een oude man met lange baard lacht ons toe en roept: 'Buongiorno amici, piacere, come stai? Sono Leonardo Da Vinci. Come si chiama? Era un viaggio piacevole? Da dove vieni? Hai stanco?' Een curieuze man is het wel. Zoveel vragen. Al kan ik op het moment maar enkel 'buongiorno principezza' bedenken. Mijn Italiaans is niet echt vloeiend te noemen. Maar tijd hebben we niet om ze te beantwoorden. Hij neemt ons meteen mee naar zijn atelier, al waar wij prachtige dingen zien.

Kunstenaar, wetenschapper, tekenaar, uitvinder, architect, astronoom, beeldhouwer, dichter, ... man van vele kwaliteiten. Da Vinci werd vermoedelijk geboren in Vinci op 15 april 1452. Zijn vader ontdekte al vroeg dat Leo tekentalent had en stuurde hem op jonge leeftijd naar Firenze om zich verder in al zijn kwaliteiten te vormen. Hij ging in leer bij Verrocchio, waar hij aan vele kunstwerken meewerkte en zich zo beginnend als één van de bekende kunstenaars van de Renaissance kon ontwikkelen. Op twintigjarige leeftijd werd hij lid van de Florentijnse schildersgilde.

Da Vinci sprak vroeger: 'ik wil wonderen verrichten en geschiedenis schrijven'. En dat heeft hij dan ook gedaan. Waarvoor een gemeend applausje. Allemaal.

Buiten zijn vele tekeningen, schilderijen, ... hebben we ook een paar uitvindingen en ontdekkingen aan hem te danken. Da Vinci ontdekte de jaarringen bij bomen. Deze jaarringen geven het aantal jaren aan hoelang de boom heeft geleefd. Deze ontdekking was zeer belangrijk voor de natuurkunde. Hij ging verder in op de Gulde Snede, de verhouding van het menselijk lichaam en de ledenmate. Want ook anatomie was een vak waar hij zich op toelegde.
Da Vinci heeft ontzettend veel dingen bedacht. Hij droomde te kunnen vliegen. Zo bedacht hij een parachute, 10 bij 10 meter en van linnen; een pedaal aangedreven vliegmachine, genspireerd door de op en neergaande beweging van vleugels van vogels (maar het gewicht van het toestel was ongeveer een 270kg en dus veel te zwaar om van de grond te komen); een helikopter, door de vorm van een boor zou die moeten kunnen opstijgen (maar weer door het gewicht nooit van de grond gekomen). Ook heeft hij veel dingen bedacht voor in het water en op het land, zoals een fiets.

Zijn vele nota's en ontwerpen waren in spiegelschrift geschreven. Waarom blijft een grote vraag. Vermoedelijk om geheim te houden. Logische verklaring. Een andere vernoemde reden zou dyslexie zijn. Zeker zullen we het nooit weten.

Da Vinci blijft één van de meest interessante en intrigerende personen. Ik kan jullie nog meer vertellen, maar dat zal dan voor een andere keer zijn. Jullie kunnen natuurlijk ook dingen vragen uiteraard en dan zal ik ze proberen te beantwoorden als ik het antwoord weet natuurlijk. Aja.

Maar toch nog even een bespreking van een werk. 'Het laatse avondmaal'. Een werk vol van mysterie en achterliggende betekenissen die nog niet allen bekend zijn en misschien ook nooit zullen worden.




Van links naar rechts zien we : Bartholomeüs, Jakobus de Mindere, Andreas, Judas (houdt in zijn rechterhand stevig een geldzakje vast (verdacht!)), Petrus (kijkt eerder kwaad), Johannes (lijkt bijna flauw te vallen en ziet er meteen ook wel redelijk flauw al dan niet verwijfd uit), Jezus (vraagt zich af waar al die drama goed voor is en wil gewoon beginnen met het verdelen van het brood en de wijn), Thomas (kwaad en wijst met de vinger van gij se manneken), Jakobus de Meerdere (lijkt Thomas en Philippus tegen te willen houden met een gebaar en gezicht van ho mannekes das wel Jezus), Philippus (vraagt om wat verdere uitleg want begrijpt het allemaal niet zo goed), Mattheüs, Thaddeüs en Simon (alle drie in gesprek en zoekend naar een uitleg over het verraad).

Het werk toont ons de reacties van de apostelen toen Jezus zei: 'Een van jullie zal mij verraden'.

Nu eens even dieper naar het werk kijken. Het valt de meesten niet op maar Johannes heeft een enorm vrouwelijk kantje. Johannes zou dus eigenlijk Maria Magdalena kunnen voorstellen. Jezus en Johannes zijn het tegenovergestelde gekleed, een blauw gewaad en rode cape, een rood gewaad en blauwe cape. Ze lijken vanonder aan mekaar vastgegroeid. Maar ze willen toch enige ruimte en zonderen zich een beetje van elkaar af. En laat die houding nu net ook een letter vormen, namelijk de M. De M? zou dat dan de M van Maria Magdalena kunnen zijn? Petrus lijkt het allemaal niet te waarderen en doet een ik-snijd-je-keel-over beweging. Je kan ook nog iets opmerken als je het schilderij eens nader bekijkt en de handen telt. Inderdaad er is er eentje te veel. Een hand met een dolk (links naast Judas). Van wie is het? Geen idee.

Zo zie je maar een schilderij is niet zomaar een schilderij.

Uw kunstvriend,
Ine

3 opmerkingen:

  1. Ik keer nog maar eens terug op mijn korte carrière P.O.

    We werkten een bepaald jaar rond Da Vinci en dan moesten wij het avondmaal namaken maar dan met dieren. We moesten zo grote papier-maché beesten maken. Die gaan dan op de opendeurdag staan.

    Natuurlijk leidde dit tot gekke gevolgen. Uiteindelijk is het wel nog afgeraakt.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. is wel een interessante opdracht
    heb je geen foto van het resultaat?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Nee niet echt maar ik kan eens in de archieven duiken of desnoods eens rondvragen.

    BeantwoordenVerwijderen