Op ontdekking in het land der schone kunsten (deel 5)

Jahoe! En de stemmen (niet die in mijn hoofd, maar die van de poll) hebben onze reis een nieuwe richting gegeven. Hopsakee naar Noorwegen!
Waar meneer Edvard Munch ons enthousiast staat toe te wuiven. We wuiven vriendelijk terug en landen op een schone groene, bedekt met madeliefkens, noorse wei. *ploef (zachte landing)* 'God dag herre Munch, jeg heter Ine og disse være til min vennen' (of zoiets).

Munch (geboren in 1863) vertelt ons dat hij op zijn zeventiende begon met schilderen. Het jaar nadien trok hij naar een kunstschool in Oslo. Munch kende voor zijn schilderscarrière heel wat leed. Hij heeft zijn moeder heel jong verloren aan tuberculose. Paar jaar later ook zijn zus en vader. Het verlies van zijn familie zette hem aan tot de schilderkunst. De geestelijke onrust die hij door die ongelukkige jeugd creërde, inspireerde hem voor vele van zijn werken. "Disease, insanity, and death were the angels that attended my cradle, and since then have followed me throughout my life." Onzekerheid, angst, negatieve emoties, expressiviteit, pessimisme, dood, introversie, dreiging, ontreddering, ... allen onderwerp van zijn werken. "For as long as I can remember I have suffered from a deep feeling of anxiety which I have tried to express in my art."
Hij schilderde eerder vereenvoudigde vormen en had minder oog voor de details.
Edvard Munch schilderde niet dat wat er gezien werd, maar wat híj zag, zijn innerlijke belevenis.

Munch wordt gezien als één van de expressionisme-mannen terwijl de meeste werken eerder post-impressionistisch zijn (achja ieder zijn mening uiteraard). In zijn 80-jarige leven heeft hij ongeveer (ik heb ze niet allemaal exact geteld) 20.000 werken gemaakt, waaronder niet enkel schilderijen maar ook beeldhouwwerken, houtsnijwerken, etsen en lithos.

In 1909 kreeg Munch een zenuwinzinking en werd hij opgenomen in een instelling. Zijn psychische onrust in zijn hoofd had hij gemeen met Van Gogh. Na een jaar ging hij terug huiswaarts. Zijn werken na deze periode waren algemener van onderwerp en positiever. De intensiteit van zijn stijl voorheen raakte wat zoek. De laatste jaren van zijn leven leefde hij afgezonderd en hij overleed op 80-jarige leeftijd.


Eén van zijn bekendste werken is ongetwijfeld 'De schreeuw'. En ik wil even een misvatting verduidelijken. Sommigen die het schilderij aanschouwen en de titel lezen denken dat de figuur schreeuwt. Maar dat is - hou u vast - nietwaar. Neen! (Had u als slimme lezer van me al kunnen raden toen ik begon met het woord misvatting.) Neen het is niet hij (zelfportret van Munch) dat schreeuwt maar de natuur. Dit werk heeft hij geschilderd na een pijnlijke periode. En ja er zit weer liefde in het spel. Altijd hetzelfde met die schilders en dat soort emotie. De affaire met een getrouwde vrouw liep voor hem slecht af. Hij was ontzet. Who wouldn't be. Soit hij stond toen dus eens op een brug en voelde ineens een stoot van depressiviteit doorheen zijn lichaam. Het landschap rond hem begon te schreeuwen, maar echt schreeuwen. Zo hard dat hij het niet aankon. Zijn gezicht trok van angst en kwelling en hij sloot zijn oren af. En dat hele gebeuren wou hij afbeelden en hij heeft de de koe dan ook bij de horens genomen en is meteen tot de actie overgegaan. Ah vwoila.

"Nature is not only all that is visible to the eye... it also includes the inner pictures of the soul."

Uw kunstamice,
Ine